Trong các ngành liên quan đến sức khỏe như dược phẩm, thực phẩm hay mỹ phẩm, việc đảm bảo chất lượng sản phẩm luôn được đặt lên hàng đầu. Một trong những tiêu chuẩn quan trọng nhất giúp doanh nghiệp kiểm soát nghiêm ngặt quy trình sản xuất là GMP. Vậy tiêu chuẩn GMP là gì và có những loại nào? Bài viết dưới đây Minh Sang sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tiêu chuẩn này và vai trò thiết yếu của nó.
1. Tiêu chuẩn GPM là gì?
GMP viết tắt của Good Manufacturing Practice là một hệ thống các nguyên tắc và quy định nhằm kiểm soát toàn bộ quá trình sản xuất để đảm bảo sản phẩm cuối cùng đạt chất lượng, an toàn và ổn định. Tiêu chuẩn này đóng vai trò nền tảng trong quản lý chất lượng, là bước khởi đầu cần thiết để xây dựng các hệ thống quản lý an toàn thực phẩm cao cấp hơn như ISO 22000.

2. Các loại tiêu chuẩn GMP
Hiện nay, có rất nhiều loại tiêu chuẩn GMP khác nhau và dưới đây là 3 tiêu chuẩn được áp dụng phổ biến nhất như:
Tiêu chuẩn cGMP
cGMP (Current Good Manufacturing Practice) là hệ thống các quy định về Thực hành sản xuất tốt hiện hành do FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) ban hành và giám sát. Trong đó, chữ “current” có nghĩa là “hiện hành” nhằm nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp phải luôn cập nhật công nghệ, thiết bị và quy trình mới nhất để đảm bảo chất lượng sản xuất theo đúng chuẩn.
Tiêu chuẩn cGMP là cơ sở để xây dựng một hệ thống sản xuất dược phẩm đảm bảo an toàn, hiệu quả và đạt chất lượng cao. Tiêu chuẩn bao gồm các nguyên tắc về thiết kế nhà máy, kiểm soát chất lượng, quy trình sản xuất và đào tạo nhân viên… tất cả nhằm hạn chế tối đa sai sót và nguy cơ ảnh hưởng đến người tiêu dùng.

Tiêu chuẩn GMP-WHO
GMP-WHO (Good Manufacturing Practice – World Health Organization ) nghĩa là thực hành sản xuất tốt theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Đây là một hệ thống tiêu chuẩn nhằm đảm bảo rằng các dược phẩm và thiết bị y tế phải được sản xuất và kiểm soát một cách nhất quán, an toàn và đạt chất lượng theo đúng yêu cầu quốc tế.
GMP-WHO được xây dựng nhằm:
- Kiểm soát chặt chẽ toàn bộ quá trình sản xuất, từ nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm hoàn thiện.
- Giảm thiểu tối đa rủi ro nhiễm chéo, sai sót hoặc ô nhiễm trong sản xuất.
- Đảm bảo sản phẩm có chất lượng ổn định, không gây hại cho sức khỏe người dùng và đạt hiệu quả sử dụng như mong đợi.

Tiêu chuẩn EU GMP
EU GMP (European Union Good Manufacturing Practice) là hệ thống Thực hành sản xuất tốt do Cơ quan Quản lý Dược phẩm Châu Âu (EMA) ban hành. Đây là một trong những tiêu chuẩn khắt khe và toàn diện nhất trên thế giới trong lĩnh vực sản xuất dược phẩm.
Mục tiêu chính của EU GMP là đảm bảo rằng các dược phẩm được sản xuất và kiểm soát một cách nhất quán. Đồng thời, tuân thủ các yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng, an toàn và hiệu quả, từ khâu nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm cuối cùng.
3. Những yêu cầu của tiêu chuẩn GMP
Đối với tiêu chuẩn GMP luôn đưa ra các yêu cầu rõ ràng, cụ thể như sau:
- Nhà xưởng và thiết bị: Phải được bố trí hợp lý theo từng khu vực chức năng (nguyên liệu, chế biến, đóng gói…), tránh lẫn lộn và đảm bảo vệ sinh trong suốt quá trình sản xuất.
- Vệ sinh sản xuất: Thiết bị, không gian và hệ thống cấp thoát nước cần sạch sẽ, dễ vệ sinh, đảm bảo không gây nhiễm bẩn cho sản phẩm.
- Quy trình chế biến: Doanh nghiệp cần kiểm soát chất lượng nguyên liệu, giám sát vệ sinh, phòng ngừa nhiễm khuẩn và thử nghiệm sản phẩm theo từng giai đoạn.
- Nhân sự: Người lao động phải được kiểm tra sức khỏe định kỳ, mang đầy đủ đồ bảo hộ và tuân thủ quy định vệ sinh nghiêm ngặt.
- Bảo quản và phân phối: Sản phẩm cần được bảo quản trong điều kiện phù hợp, tránh các yếu tố làm ảnh hưởng đến chất lượng như nhiệt độ, độ ẩm hay ánh sáng.
- Kiểm soát toàn diện: GMP bao gồm kiểm soát nhân sự, thiết bị, quy trình sản xuất, chất lượng sản phẩm, tài liệu và cả việc xử lý sản phẩm lỗi hay phản hồi từ khách hàng.
4. Tiêu chuẩn GMP áp dụng cho các lĩnh vực nào?
Tiêu chuẩn GMP được áp dụng cho rất nhiều các lĩnh vực khác nhau, tiêu biểu như:
- Dược phẩm: Tiêu chuẩn GMP là bắt buộc trong sản xuất thuốc, giúp đảm bảo chất lượng, độ an toàn và hiệu quả của sản phẩm. GMP kiểm soát nghiêm ngặt từ nguyên liệu đầu vào, quy trình sản xuất, điều kiện vệ sinh đến đóng gói và bảo quản thuốc.
- Thực phẩm: Trong ngành chế biến thực phẩm, GMP giúp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và các nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Đây là nền tảng quan trọng để đạt được các chứng nhận cao hơn như HACCP hay ISO 22000.
- Mỹ phẩm: Việc áp dụng GMP trong sản xuất mỹ phẩm giúp đảm bảo sản phẩm không chứa vi khuẩn, tạp chất hoặc các chất gây hại.
- Thiết bị y tế: Trong lĩnh vực y tế tiêu chuẩn GMP được áp dụng để đảm bảo thiết bị y tế được sản xuất trong môi trường kiểm soát nghiêm ngặt không có rủi ro.
- Ngành dịch vụ thực phẩm, nhà hàng, khách sạn: Tiêu chuẩn này cũng được mở rộng sang lĩnh vực chế biến thực phẩm trong các nhà hàng, khách sạn. Việc áp dụng giúp kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo đảm chất lượng món ăn và uy tín của đơn vị kinh doanh dịch vụ ăn uống.
Kết luận
Tóm lại, tiêu chuẩn GMP là yêu cầu bắt buộc trong nhiều lĩnh vực sản xuất như dược phẩm, thực phẩm, mỹ phẩm….Ngoài ra, GMP còn là nền tảng quan trọng để xây dựng hệ thống quản lý chất lượng hiệu quả, giảm thiểu rủi ro và nâng cao uy tín doanh nghiệp trên thị trường.